Składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne są utrapieniem niejednego początkującego przedsiębiorcy. Niezależnie, czy firma przynosi realny zysk, czy też nie – pieniądze do ZUSu trzeba oddać. Częściową pomocą było wprowadzenie tzw „małego ZUSu”. W tym przypadku podstawą wyliczenia składek było 30 % minimalnego wynagrodzenia. Dla nowych firm nawet ta ulga była niewystarczająca. Pierwsze miesiące działalności mogą przecież w ogóle nie generować przychodów. Czy możliwe jest prowadzenie firmy bez ZUSu?

Nowe rozwiązania prawne

Według nowych przepisów, od 30. kwietnia br., można skorzystać z tzw. ulgi na start. Jest to rozwiązanie dedykowane początkującym przedsiębiorcom. Zakłada ona, że przez pierwsze pół roku istnienia działalności, nie będzie trzeba płacić obowiązkowych składek ZUS na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy. Obowiązkowa jednak pozostanie składka ZUS na ubezpieczenie zdrowotne.

Jakie warunki trzeba spełnić?

Ulga przysługuje osobom, które zakładają firmę jako osoba fizyczna. Nie można również rozpoczynać działalności na rzecz byłego pracodawcy. Współpraca nie mogła przebiegać na podstawie umowy o pracę. Umowy cywilnoprawne nie przekreślają natomiast szansy na ulgę. Prowadzenie działalności w ramach spółki cywilnej również upoważnia do ubiegania się o nową ulgę.

Pierwszym krokiem, aby sięgnąć po ulgę jest rozpoczęcie działalności. Nie jest to jednak tożsame z datą wpisu do CEIDG. Dowodem na uruchomienie firmy może być jakakolwiek oznaka wykonanej usługi, np. wystawienie rachunku. Od tego momentu nie trzeba zgłaszać się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Obligatoryjne jest jedynie zgłoszenie się do ubezpieczenia zdrowotnego. Należy to uczynić na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40. Tym samym, obowiązek opłacania składki zdrowotnej pozostaje. Wysokość składki zdrowotnej to obecnie 319,94 zł. Jest również możliwość zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego.

Ulga przysługuje przedsiębiorcom, którzy zakładają działalność po raz pierwszy. Mogą z niej korzystać również osoby, które rozpoczynają działalność ponownie po upływie 60 miesięcy. Wcześniej firma mogła być zamknięta lub zawieszona.

Jak ustalić okres trwania ulgi ZUS na start?

Z ulgi można skorzystać maksymalnie 6 miesięcy. Jeżeli działalność zostaje uruchomiona pierwszego dnia miesiąca, wówczas rozpoczyna się odliczanie 6 miesięcy ulgi. W przypadku, gdy zaczynamy w trakcie trwania miesiąca, czas ulgi liczony jest od kolejnego miesiąca. Ktoś kto otwiera firmę po 1. maja, ma prawo korzystać z udogodnień do końca listopada. Dopiero w grudniu powstaje obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

PORADA: Jeśli chcemy korzystać z ulgi na start przez najdłuższy możliwy okres, najlepiej rozpocząć prowadzenie działalności od 2-go lub późniejszego dnia danego miesiąca – byle nie 1-go.

Co po zakończeniu ulgi na start?

Pół roku wakacji od płacenia składek ma być okresem, w którym początkujący przedsiębiorca poznaje realia rynku. Po upływie sześciu miesięcy zaczynają obowiązywać preferencyjne zasady ZUS. Należy wówczas wyrejestrować się na druku ZWUA, a następnie przystąpić do normalnego ubezpieczenia. Trzeba to zrobić przez wypełnienie druku ZUA.

Można skorzystać z najniższych stawek. Wysokość minimalnych składek jest zmieniana co roku i podawana do publicznej wiadomości. Podstawą wyliczenia jest równowartość 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2018 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 2100 zł. W związku z tym podstawą obliczenia składek jest 630 zł. Przechodząc na tzw. “mały ZUS”, przedsiębiorca będzie musiał miesięcznie płacić następujące składki:

składka emerytalna – 122,98 zł
składka rentowa – 50,40 zł
składka chorobowa – 15,44 zł
składka wypadkowa – 11,34 zł

Obowiązek opłacania składki zdrowotnej pozostaje (319,94 zł). W sumie właściciele firm korzystający z tzw. “małego ZUSu” zapłacą składki w wysokości 520,10 zł. Z małego ZUSu można korzystać przez 24 miesiące.

Po zakończeniu okresu preferencyjnych warunków, przedsiębiorca jest zobowiązany płacić wyższe składki. W 2018 roku ich wysokość kształtuje się następująco:

składka emerytalna – 520,36 zł
składka rentowa – 213,26 zł
składka chorobowa – 65,31 zł
składka wypadkowa – 44,52 zł *
Fundusz Pracy – 65,31 zł

Razem ze składką zdrowotną otrzymujemy 1 228,70 zł. Wysokość zobowiązania zmienia się co roku i jest zależna od przeciętnego wynagrodzenia. Należy mieć na uwadze, że wysokość składki wypadkowej zmienia się w zależności od liczby zatrudnionych osób.

Czy można zrezygnować z ulgi ZUS w trakcie jej trwania?

Biznesmen, który zechce jednak przystąpić do ubezpieczenia społecznego, może to zrobić w każdej chwili. W przypadku rezygnacji z korzystania z ulgi, przysługuje jeszcze tzw. „mały ZUS” na zwykłych zasadach. Należy mieć bowiem świadomość, że brak opłacania składek społecznych jest równoznaczny z brakiem ubezpieczenia. Ważne jest, aby dokładnie rozważyć, czy skorzystanie z ulgi na start jest w danej sytuacji korzystne.

Czy ulga na start poprawi sytuację przedsiębiorców?

Nowe przepisy nie rozwiążą wszystkich problemów, jednak na początku mogą być pomocne. Może się okazać, że osoby mniej doświadczone w biznesie odważą się prowadzić działalność. Należy mieć jednak świadomość, że prędzej czy później będzie trzeba opłacać składki ZUS. Jest to równoznaczne z wejściem w skomplikowany świat biurokracji i przepisów prawa. Są to jednak trudności do przezwyciężenia. Przedsiębiorca, który potrafi sięgnąć po pomoc specjalistów, z pewnością wyjdzie na prostą.