Barter – czym jest i go jak rozliczyć?

Transakcja barterowa sposób na rozliczenie się ze swoim kontrahentem w formie bezgotówkowej. Opiera się on na obopólnej wymianie dóbr, towarów a także usług, których wartość jest na podobnym poziomie. Jednakże nie można zapominać o tym, że również i umowa barterowa podlega rozliczeniom. Rodzi ona skutki podatkowe i konieczność rozliczenia VAT, gdyż zmianie ulegają przychody obu stron.

Jak wygląda barter?

Barter w dawnych czasach był najbardziej popularną formą wymiany handlowej pomiędzy stronami transakcji. To zawsze była najprostsza metoda rozliczania się ze swoimi partnerami i wbrew pozorom nie odeszła całkowicie do lamusa. Każdej ze stron transakcji taka umowa przynosi zyski, szczególnie zaś firmom, które mają chwilowy problem z pozyskaniem gotówki.

Jedną z najważniejszych zasad rządzących tego typu transakcją jest to, że wymieniane usługi lub towary, muszą mieć podobną wartość a końcowy bilans musi być równy lub zerowy.

Treść umowy barterowej

Umowa barterowa składa się z kilku ważnych elementów, które powinny muszą się w niej znaleźć. Spisanie umowy tego typu, jest konieczne zarówno do celów podatkowych jak i dowodowych.
Elementy, które powinna zawierać taka umowa:

  • data i miejsce zawarcia umowy pomiędzy stronami,
  • strony transakcji i ich podstawowe dane,
  • ilość i wartość towarów czy też usług, które są podstawą wymiany barterowej,
  • termin a także warunki dostawy lub wykonania usługi,
  • zasady postępowania w wypadku niewywiązania się z umowy jednej ze stron oraz ewentualne kary.

Rozliczenie barteru

Pomimo faktu, że barter jest formą transakcji bez udziału gotówki, to powoduje on powstawanie skutków podatkowych. W związku z tym jej przeprowadzenie powinno zostać uwzględnione w Książce Przychodów i Rozchodów.

Podatek dochodowy

Jak wyżej wspomniano, umowa barterowa musi zostać rozliczona we właściwy sposób. Umowa tego rodzaju, jest neutralna podatkowo (poza VAT). Dzieje się tak dlatego, że nie ma możliwości opodatkowania różnicy pomiędzy wartością towarów czy usług, gdyż muszą mieć one taką samą wartość. Za przychód konieczny do opodatkowania uznaje się zatem wartość danego towaru lub usługi, które zostały sprzedane. Księguje się ją na podstawie wystawionego dokumentu sprzedaży.

Podatek VAT w barterze

Towary i usługi biorące udział w wymianie barterowej podlegają również opodatkowaniu VATem. Za każdy towar i usługę, należy wystawić fakturę. Musi znaleźć się na niej właściwa kwota podatku, przypisana danej pozycji. Wystawiając fakturę należy wziąć pod uwagę wartość rynkową wymienianych w transakcji produktów czy usług, tak aby rozliczenie nastąpiło zgodnie z przepisami. Faktura tycząca się umowy barterowej, musi być koniecznie ujęta zarówno w rejestrze sprzedaży oraz zakupu.

W wypadku rozliczenia podatku VAT, barter nie koniecznie będzie neutralny podatkowo. Czasami może wystąpić sytuacja, że wymieniane towary czy usługi podlegają różnym stawkom VAT, a niektóre produkty i usługi są z niego całkowicie zwolnione.