W marcu tego roku weszła w życie nowa ustawa Prawo Przedsiębiorców. Pojawiła się między innymi możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej, o której można przeczytać tutaj: Działalność gospodarcza bez rejestracji firmy – niezbędne informacje.

Nowe przepisy spowodowały zamieszanie i zrodziły wiele wątpliwości. Jedną z nich jest sposób rozliczania VAT w działalności bez rejestracji. Czy obowiązują tu inne szczegółowe przepisy dotyczace podatku od towarów i usług?

Odpowiedź brzmi: nie. Przedsiębiorcy mający działalność nierejestrowaną podlegają podatkowi VAT na zwykłych zasadach określonych w Ustawie o podatku od towarów i usług. Szczególnie istotne jest określenie, czy podatnik klasyfikuje się jako zwolniony z podatku, czy jako czynny podatnik.

Kogo dotyczą zwolnienia z VAT?

Generalnie zwolnienie z podatku VAT przysługuje tzw. drobnym przedsiębiorcom. Wówczas wartość sprzedaży netto w poprzednim roku obrotowym musi być mniejsza niż 200 000 zł. Jest to aktualny limit na 2018 rok. Jeżeli firma została zarejestrowana w trakcie roku obrotowego, limit zostaje przeliczony proporcjonalnie do pozostałej części roku.

Zwolnieni są również przedstawiciele niektórych grup zawodowych. Dotyczy to m.in. zawodów lekarskich i pielęgniarskich, a nawet psycholog. Innym przykładem są usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Lista przykładów jest długa i zawiera wiele wyjątków. Szczegóły zostały opisane w Art. 43 ustawy o VAT W związku z powyższym, przedsiębiorca, którego miesięczny przychód nie przekracza 1 050zł i spełnia warunki Art 43. nie musi rejestrować działalności w CEIDG. Ponadto jest zwolniony z obowiązku rozliczania podatku VAT.

Kto musi rozliczać VAT?

Są przypadki, w których podatek VAT musi być bezwzględnie rozliczany. Jednym z nich są usługi doradcze. Nawet, jeżeli podmiot prowadzi działalność bez wpisu do CEIDG, musi rozliczać VAT. Nie ma znaczenia, czy działalność jest rejestrowana, czy nie. Warto mieć tego świadomość. Innym przykładem jest dostawa towarów, na które nałożono podatek akcyzowy, obrót metalami szlachetnymi, a także usługi jubilerskie. Szczegółowe przepisy zostały opisane w Art.113.

Kto ma prawo wyboru?

Istnieje grupa początkujacych przedsiębiorców, którzy mają możliwość wyboru. Mogą zostać vatowcami lub nie. Należą do nich między innymi osoby piszące teksty na zamówienie tzw. copywriterzy. W tym przypadku, można prowadzić działalność nieewidencjonowaną na podstawowych warunkach i dobrowolnie decydować o VAT. Decyzja o byciu vatowcem lub nie, zależy od kilku czynników:

• charakteru sprzedaży – stawki VAT stosowanej przy sprzedaży
• charakteru zakupów – czy mamy możliwość odliczania VAT i czy ponosimy duże koszty
• pomysłu na rozwój firmy – jeśli planujemy szybki rozwój i inwestycje, można myśleć od razu o rozliczaniu VAT

A co jeśli wybieramy VAT?

Należy mieć świadomość, że działalność nierejestrowana nie zwalnia z obowiązku wysyłania comiesięcznej deklaracji VAT. W przypadku ewentualnej pomyłki, należy na bieżąco składać korekty deklaracji. Oprócz tego, na zwykłych zasadach trzeba prowadzić rejestr JPK (Jednolity Plik Kontrolny).