System podatkowy w Polsce nakłada na przedsiębiorcę wiele obowiązków. Jednym z nich jest konieczność składania deklaracji VAT-7 lub VAT-7K; drugim, o którym nie wolno zapominać, comiesięczna wysyłka do fiskusa plików JPK_VAT. Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem nowej formy jednolitego pliku kontrolnego JPK_VDEK, który miałby zastąpić ww. dokumenty. Takie rozwiązanie uprości życie przedsiębiorców i zdejmie z ich barków część obowiązków podatkowych.

Obowiązek składania deklaracji VAT wynika z przepisów ustawy o VAT (art. 99 ust. 1 i 2), z kolei konieczność przekazywania do urzędu skarbowego jednolitego pliku kontrolnego w formie JPK_VAT jest konsekwencją zapisów Ordynacji podatkowej (art. 82 § 1b). Przekazywane w obu dokumentach informacje częściowo powielają się i niepotrzebnie generują więcej pracy oraz kosztów zarówno po stronie przedsiębiorców, jak i fiskusa.

Czemu ma służyć zmiana?

Ministerstwo Finansów podjęło kroki zmierzające do uproszczenia obowiązku podatkowego i zastąpieniu składanych przez przedsiębiorców deklaracji VAT oraz pliku JPK_VAT jednym dokumentem o nazwie JPK_VDEK. Prace są już bardzo zaawansowane, a wejścia w życie nowych przepisów możemy się spodziewać z początkiem następnego roku.

Obowiązek podatkowy przedsiębiorcy

Obecnie czynny podatnik VAT jest zobligowany do składania w trybie miesięcznym lub ewentualnie kwartalnym deklaracji VAT-7 albo VAT-7K. Niezależnie od tego obowiązku musi też co miesiąc przesyłać do fiskusa jednolity plik kontrolny, czyli JPK_VAT. Warto zwrócić uwagę także na konieczność przekazywania fiskusowi informacji na druku VAT-EU w przypadku dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz VAT-27 przy transakcjach z odwrotnym obciążeniem.

Zgodnie z założeniami plik JPK_VDEK, nad którym trwają obecnie prace, będzie w stanie zastąpić ww. dokumenty, a także inne dotyczące podatku VAT, które należy składać w konkretnych określonych przepisami prawa sytuacjach. Plik JPK_VDEK będzie zawierał wszystkie niezbędne dla fiskusa informacje, dlatego składanie dodatkowych deklaracji nie będzie już potrzebne.

Dlaczego JPK_VDEK, a nie JPK_VAT?

W tym miejscu można zadać pytanie, dlaczego konieczne jest wprowadzenie pliku JPK_VDEK, skoro przedsiębiorcy już mają obowiązek przesyłania jednolitego pliku kontrolnego w obecnej formie, czyli JPK_VAT? Czy jednolity plik kontrolny składany na obecnych zasadach nie może zastąpić deklaracji VAT?

Okazuje się, że plik JPK_VAT, chociaż dostarcza wiele informacji zawartych w deklaracji VAT, a nawet wykracza poza nie, ma pewne braki, które nie pozwalają na zastąpienie nim przesyłanej do fiskusa deklaracji VAT. Natomiast plik JPK_VDEK ma być kompletnym i bardziej uszczegółowionym dokumentem, w którym zawarte zostaną między innymi informacje o:

wnioskowanej do zwrotu wysokości nadwyżki naliczonego podatku VAT,
kwocie tego podatku do przeniesienia na kolejny miesiąc,
uldze na zakup kasy rejestrującej,

czego jednolity plik kontrolny przesyłany do fiskusa w obecnej formie nie zawiera.

Kiedy możemy się spodziewać nowego obowiązku?

Nowe zasady rozliczeń miały obowiązywać od lipca 2019 roku, jednak zgodnie z najnowszymi doniesieniami ich wprowadzenie zostało przesunięte na 1 stycznia 2020 r. i zostanie wdrożone w dwóch etapach. Z początkiem przyszłego roku przesyłanie pliku JPK_VDEK będzie obligatoryjne dla dużych przedsiębiorców, a dopiero od 1 lipca 2020 r. również dla pozostałych podmiotów. To przesunięcie okazuje się korzystne dla przedsiębiorców, którzy zyskują dodatkowy czas do przygotowania się na zmiany. Warto wykorzystać go dobrze, bo nieprawidłowości w przesyłanym pliku mogą skutkować nałożeniem kar.

Korzystne zmiany i niemiłe konsekwencje

Spodziewanym efektem wprowadzenia nowej struktury JPK jest usprawnienie wywiązywania się przez przedsiębiorców z obowiązków podatkowych. JPK_VDEK będzie dostarczał wszystkich niezbędnych informacji o podstawie do rozliczenia podatku VAT, a fiskusowi umożliwiał weryfikacje poprawności składanych dokumentów i wyłapywanie ewentualnych nieprawidłowości. Mniejsza ilość dokumentów przesyłanych do fiskusa powinna się przełożyć na szybkość ich weryfikacji. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że zgodnie z brzmieniem projektu nowelizowanej ustawy, przedsiębiorcy mogą się spodziewać nakładanych w drodze decyzji tegoż organu kar w wysokości 500 zł za zaistniałe w pliku JPK_VDEK błędy, które uniemożliwią przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości przeprowadzonej transakcji. Tu nastąpiło złagodzenie tego zapisu w stosunku do jego brzmienia we wcześniejszej wersji projektu, gdzie taką karę przewidywano za każdą stwierdzoną nieprawidłowość.

Kto powinien składać plik JPK_VDEK?

Do składania deklaracji VAT oraz pliku JPK_VAT są obecnie zobowiązani czynni podatnicy VAT. Wprowadzone w obowiązujących przepisach zmiany będą więc dotyczyły tej grupy przedsiębiorców. Przypomnijmy, że będą one skutkować koniecznością dostarczenia do fiskusa jednego (JPK_VDEK), a nie jak jest obecnie, co najmniej dwóch różnych dokumentów.