Polski Ład wraz z początkiem 2022 roku wprowadzi wiele zmian w polskim prawie. Nowelizacji będą podlegać między innymi przepisy Krajowej Administracji Skarbowej, a także sposobu egzekwowania zadłużenia podatników. Planowane jest wprowadzenie takich regulacji, które pozwolą na tymczasowe zatrzymanie ruchomości dłużnika, na przykład podczas kontroli drogowej albo granicznej. Jeżeli potwierdzi się, że zadłużenie nie zostało uregulowane ani też nie wygasło, organ egzekucyjny będzie mógł przejąć zatrzymane ruchomości na stałe.

Współcześnie funkcjonuje już w przepisach podobne rozwiązanie. Nie daje ono jednak fiskusowi tak dużych możliwości, jak to, które planowane jest do wprowadzenia w nadchodzącym roku. Po zmianach zatrzymanie ruchomości dłużnika ma przebiegać zdecydowanie prościej i szybciej.

Jak to wygląda obecnie?

Obecnie naczelnik urzędu skarbowego działający jako organ egzekucyjny również może przejmować ruchomości dłużnika. Odbywa się to jednak na innych zasadach, co regulują obowiązujące dzisiaj przepisy. Zajęcie jest zdecydowanie trudniejsze, ponieważ odbywa się na podstawie wpisów w ewidencjach prowadzonych przez osobę, która posiada zobowiązania; a także na podstawie wpisów w urzędowych rejestrach ruchomości oraz rejestrach zastawów. Zmiana przepisów ma zadanie znacznie ułatwić egzekucję należności, a w konsekwencji obniżyć wysokość zadłużenia względem administracji państwowej w naszym kraju.

Jak będzie po wprowadzeniu zmiany?

Zmiany w prawie przewidziane Polskim Ładem, który ma wejść w życie z początkiem 2022 roku, przewidują między innymi nowelizację ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 422 ze zm.), a także ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1427 ze zm.). Zgodnie z nimi przy zadłużeniu przekraczającym 10 tys. zł możliwe będzie tymczasowe zatrzymanie ruchomości dłużnika na 96 godzin.

Jak będzie wyglądać tymczasowe zatrzymanie?

Po wprowadzeniu Polskiego Ładu tymczasowego zatrzymania ruchomości dłużnika będą mogli dokonać funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej. Będzie to możliwe na podstawie informacji o egzekucji administracyjnej prowadzonej względem konkretnej osoby. Takie informacje będą dostępne w systemie Egapoltax, w którym rejestruje się tytuły egzekucyjne, które pochodzą z urzędu skarbowego, ZUS-u oraz innych organów administracji państwowej. W czasie tymczasowego zatrzymania ruchomości, które – jak już wspomnieliśmy – będzie trwać 96 godzin, naczelnik urzędu skarbowego pełniący funkcję organu egzekucyjnego, dokona weryfikacji faktycznego zadłużenia. Jeśli to zostanie potwierdzone, organ egzekucyjny będzie mógł postanowić o zatwierdzeniu tymczasowego zatrzymania, a w konsekwencji doprowadzić do zajęcia ruchomości w egzekucji.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Zgodnie z nowelizowanymi przepisami, tymczasowe zatrzymanie nie będzie mogło trwać dłużej niż 96 godzin, licząc od momentu podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza. Jest to czas niezbędny do zweryfikowania zadłużenia przez organ egzekucyjny, a jeśli to zostanie potwierdzone, do zajęcia ruchomości w egzekucji.

Tymczasowe zajęcie ruchomości może polegać na zajęciu mienia ruchomego, takiego jak sprzęt elektroniczny, np. komputer, a także samochodu albo towarów handlowych. Zajęciu nie będą natomiast podlegać zwierzęta hodowlane, towary ulegające łatwemu zepsuciu ani też ruchomości, których wartość znacznie przewyższa kwotę zadłużenia.

Warto wspomnieć również o tym, że podatnik będzie mógł zapobiec tymczasowemu zajęciu ruchomości, jeżeli przedstawi dowody wskazujące na uregulowanie zobowiązania, czy też dowody na to, że dług został umorzony, wygasł z innego powodu albo, że obowiązek uiszczenia należności w tym konkretnym przypadku nie był wymagany. Jeśli jednak dłużnik nie będzie mógł wykazać tego przy pomocy odpowiednich dokumentów, straci prawo do dysponowania zajętymi ruchomościami, w tym także prawo do ich zbycia. A jeśli pomimo wszystko dokona ich sprzedaży, to sprzedaż ta będzie bezskuteczna.

Natomiast jeżeli organ egzekucyjny nie zatwierdzi tymczasowego zajęcia ruchomości oraz w ciągu 96 godzin od momentu podpisania protokołu odpowiednie postanowienie nie zostanie przez niego wydane, tymczasowe zajęcie ruchomości upadnie z mocy prawa, a wszystkie zatrzymane ruchomości będą musiały zostać niezwłocznie zwrócone podatnikowi.