Na kogo spada obowiązek zapłaty podatku VAT w przypadku wystawienia pustej faktury? Według wcześniejszego orzeczenia NSA w sytuacji gdy pracownik wystawił taką fakturę obowiązek zapłaty podatku spoczywał na firmie, która go zatrudniła. Jednak niedawno wydano nowe orzeczenie o odmiennej opinii.

VAT z tzw. lewych faktur – przepisy

Według przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marzec 2004 art. 108 ust. 1, w sytuacji gdy „gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.”

Wydaje się, że brzmienie przepisu jest jasne. Jednak pojawia się wątpliwość co w momencie, gdy pusta faktura została wystawiona przez księgową zatrudnioną w firmie lub innego upoważnionego pracownika.

Puste faktury a wyroki NSA

W roku 2013 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł w sprawie I FSK 359-371/12, że obowiązek zapłaty podatku VAT w sytuacji wystawienia lewej faktury przez podwładnego spoczywa na przedsiębiorcy, który zatrudnił nieuczciwego pracownika.

Niedawno (27 czerwca 2017) zmianie uległo to stanowisko. Zgodnie z treścią wyroku NSA – I FSK 1459/15, odpowiedzialność spoczywa na podmiocie, który wystawił fakturę a nie na podmiocie którego dane zostały umieszczone na dokumencie księgowym. Należy mieć na uwadze, że wystawienie nie jest jednoznaczne ze sporządzeniem faktury. W sytuacji, gdy pusta faktura zostanie sporządzona przez pracownika z polecenia przedsiębiorcy, wtedy to przedsiębiorca pozostaje wystawcą.

Podszywanie się pod inną firmę

Zgodnie z art. 108 ust. 1 przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT podmiot, pod którego się podszyto i którego dane bezprawnie wykorzystano w celu wystawienia „lewej” faktury. Trzeba mieć na uwadze, że w takiej sytuacji można liczyć na korzystny wyrok gdy nie było żadnej współpracy pomiędzy firmą a podmiotem wystawiającym fikcyjne faktury.

Podsumowanie

W przypadku gdy pusta faktura zostanie wystawiona przez pracownika bez wiedzy i polecenia przedsiębiorcy, wtedy to pracownik odpowiada za jej wystawienie.
Gdy faktura zostanie wystawiona przez inny podmiot, który bezprawnie posłużył się danymi przedsiębiorcy – przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności.