Ustalanie miejsca zamieszkania Ukraińców

Ustalanie miejsca zamieszkania dla obywateli państw trzecich – nowe zasady marca 2022

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował informację, w której została wyjaśniona kwestia ubiegania się o zaświadczenie A1 przez obywateli państw trzecich, w tym przez obywateli Ukrainy i Białorusi. Zaświadczenie A1 stanowi potwierdzenie podlegania systemowi zabezpieczenia społecznego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które taki dokument wydało.

Zgodnie z zasadami obowiązującymi od 29 marca 2022 r., aby obywatel państwa trzeciego mógł otrzymać zaświadczenie A1, musi legalnie zamieszkiwać na terenie państwa członkowskiego i przemieszczać się pomiędzy państwami członkowskimi. Brak spełnienia tego warunku uniemożliwia stosowanie w stosunku do takiej osoby unijnych przepisów dotyczących koordynacji zabezpieczenia społecznego, a w konsekwencji również otrzymania zaświadczenia A1.

Co należy wiedzieć o zaświadczeniu A1 dla obywateli Ukrainy?

Tocząca się za naszą wschodnią granicą wojna sprawiła, że do Polski przybywa wielu obywateli Ukrainy. Ci z nich, którzy przekroczyli polsko-ukraińską granicę po 23 lutego 2022 r. i deklarują zamiar pozostania w Polsce, mają prawo do legalnego pobytu przez okres 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego br., czyli do 24 sierpnia 2023 r. Tym obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski przed 24 lutego 2022 r. i nabyli prawo do legalnego pobytu na innej postawie, automatycznie przedłuża się legalność pobytu i ważność dokumentów pobytowych.

Z informacji przekazanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wynika, że dla ww. cudzoziemców zaświadczenia A1 będą wydawane maksymalnie na okres legalnego pobytu. Dodatkowo warto pamiętać, że od 29.03.2022 r. do wniosku o wydanie zaświadczenia A1 nie wymaga się już dołączenia certyfikatu rezydencji podatkowej CFR-1. Tytuły pobytowe upoważniające do ubiegania się o takie zaświadczenie wskazano na stronie ZUS. Od 1 kwietnia 2022 r. wnioski o wydanie zaświadczenia A1 należy składać za pomocą Platformy Usług Elektronicznych PUE ZUS. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się złożenie wniosku w formie papierowej.