Wypadek przedsiębiorcy. Zasiłek - świadczenie wypadkowe z ZUS

Wypadek przedsiębiorcy a ZUS

Osobie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą i opłacającej składki społeczne przysługują z ZUS świadczenia w przypadku, jeśli ta podczas pracy uległa wypadkowi. Wielu samozatrudnionych zdaje się o tym nie pamiętać. Tymczasem opłacanie składki wypadkowej, która dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest obligatoryjna, daje im prawo do korzystania ze świadczenia w sytuacji, kiedy na skutek problemów zdrowotnych będących skutkiem wypadku nie będą mogli wykonywać obowiązków związanych z prowadzeniem działalności.

Opłacanie składek społecznych należy do obowiązków przedsiębiorcy. Dzięki nim przedsiębiorca może korzystać ze świadczeń w okresie niezdolności do pracy. Jednak nie każdy przedsiębiorca wie, jakie świadczenia mu przysługują oraz jakie warunki należy spełnić, aby je uzyskać.

Jakie składki na ubezpieczenie musi opłacać przedsiębiorca?

Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowi opłacania ubezpieczenia emerytalnego, rentowego oraz wypadkowego. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest ubezpieczeniem dobrowolnym, do którego można, ale nie trzeba przystąpić. Jeśli samozatrudniony tego nie zrobi, ale będzie opłacał terminowo składki na obligatoryjne ubezpieczenie społeczne, w tym na ubezpieczenie wypadkowe, będzie mógł liczyć na otrzymanie z ZUS świadczenia, jeśli ulegnie wypadkowi przy pracy.

Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać świadczenie wypadkowe z ZUS?

Do wypłaty świadczeń z ZUS osobie samozatrudnionej z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem podczas wykonywania czynności związanych z prowadzoną działalnością ma zastosowanie ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. 2002 nr 199 poz. 1673). Jednak aby otrzymać takie świadczenie, należy spełnić poniższe warunki:

  • Wypadek przy pracy

Zdarzenie, które doprowadzi do niezdolności do wykonywania czynności związanych z prowadzoną działalnością, musi odpowiadać definicji wypadku przy pracy. Zgodnie z ww. ustawą jest to „nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą”. Mówi o tym art. 3 przytoczonego aktu prawnego. Czynnikiem zewnętrznym może być m.in działanie ludzi, maszyn, pojazdów albo sił natury. O wypadku mówimy też, kiedy zdarzenie ma miejsce podczas podróży służbowej albo szkolenia.

  • Konsekwencja

W konsekwencji tego zdarzenia dochodzi do trwałego albo długotrwałego uszczerbku na zdrowiu osoby samozatrudnionej.

  • Przyczyna

Do zdarzenia nie może dojść z winy przedsiębiorcy. Mowa tu o lekkomyślności lub zaniedbaniu samozatrudnionego, takim jak np. wykonywanie pracy pod wpływem alkoholu.

  • Zaległości w składkach na ubezpieczenia społeczne

W chwili, gdy dojdzie do zdarzenia, przedsiębiorca powinien być zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i nie może mieć zaległości względem ZUS.

  • Dokumentacja zdarzenia

Aby otrzymać świadczenie przedsiębiorca musi złożyć do ZUS odpowiedni wniosek oraz udokumentować zaistniałe zdarzenie. ZUS ustali w drodze decyzji rodzaj oraz wysokość wypłacanego świadczenia.

Samozatrudniony będzie mógł liczyć na wypłatę świadczenia, jeżeli wszystkie z ww. warunków zostaną spełnione jednocześnie.

Kiedy nie otrzymamy świadczenia wypadkowego?

Jednak nie każdy przedsiębiorca, który ulegnie wypadkowi podczas wykonywania czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie mógł liczyć na wypłatę świadczenia. Istnieje kilka okoliczności, które mogą to uniemożliwić. Jedną z nich jest zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w dniu, w którym dojdzie do zdarzenia, na kwotę przekraczającą 6,60 zł. Świadczenie nie będzie wypłacane do czasu spłaty całości zadłużenia. Warto pamiętać też, że prawo do świadczenia przedawnia się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia wypadku albo od dnia złożenia wniosku o przyznanie tego świadczenia.

Jak już wspomniano powyżej, świadczenie może być wypłacane, jeżeli przedsiębiorca opłacający składkę na ubezpieczenie wypadkowe i niemający zaległości względem ZUS ulegnie wypadkowi podczas podróży służbowej, szkolenia lub wykonywania usługi u klienta, co uznaje się za wykonywanie zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Warto wziąć jednak pod uwagę, że zdarzenia mające miejsce przed rozpoczęciem prazy i po jej zakończeniu (w tym drodze do pracy i z powrotem) nie są uznawane za wypadek przy pracy. Przedsiębiorca nie otrzyma zatem z tego tytułu świadczenia. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy przedsiębiorca opłaca składkę na ubezpieczenie chorobowe, do którego przystępuje się dobrowolnie.

Świadczenie chorobowe i odszkodowanie dla przedsiębiorcy

Przedsiębiorca, który opłaca obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne, a który ulegnie wypadkowi przy pracy, będzie mógł się ubiegać o wypłatę takich świadczeń jak:

  • zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego (art.6 ust.1 pkt 1 ww. ustawy);
  • jednorazowe odszkodowanie (art.6 ust.1 pkt 4 ww. ustawy).

Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy.